บทที่ 2 คุณสมบัติของครูแนะแนว

คุณสมบัติของครูแนะแนว

คุณสมบัติของครูแนะแนว

                   งานแนะแนวเป็นวิชาชีพ ซึ่งผู้ประกอบวิชานี้จำเป็นจะต้องเป็นผู้ได้รับการศึกษา ฝึกฝนอบรมมาโดยเฉพาะจึงจะสามารถทำงานแนะแนวให้บังเกิดผลดีมีประสิทธิภาพ เกี่ยวกับคุณสมบัติของครูแนะแนวนั้น กรมวิชาการ ได้กำหนดไว้ว่าอย่างน้อยควรจะมี 3 ประการ คือ วุฒิทางการศึกษา ประสบการณ์ในการแนะแนว และคุณสมบัติบางประการที่จำเป็น ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้

                         -     วุฒิทางการศึกษา มีวุฒิอย่างน้อยปริญญาตรีและได้รับการศึกษาอบรมทางด้านการแนะแนวหรือจิตวิทยาโดยเฉพาะ หรือได้รับการอบรมวิชาการแนะแนวตามหลักการที่คณะกรรมการแนะแนวการศึกษาและอาชีพของกระทรวงศึกษาธิการได้วางไว้

                         -     ประสบการณ์ เป็นครูอย่างน้อย 5 ปี และไม่เคยปฏิบัติงานแนะแนวมาแล้วอย่างน้อย 1 ปีและได้สอนนักเรียนมาแล้วอย่างน้อย 2 ปี ในระดับชั้นการศึกษาที่ทำหน้าที่แนะแนว

คุณสมบัติที่จำเป็น

                   1.   มีความสนใจเรื่องการแนะแนว

                   2.   มีความสนใจทุกข์สุขของนักเรียน

                   3.   มีความเข้าใจเรื่องการสอนการเรียน และทำการสอนได้ผลดีมาแล้ว

                   4.   มีความรู้และประสบการณ์เกี่ยวกับชีวิตมาแล้วพอสมควร

                   5.   มีความรู้เกี่ยวกับภาวะทางเศรษฐกิจและสังคม ทันต่อเหตุการณ์เสมอ

                   6.   ทรงไว้ซึ่งคุณธรรม เช่นยุติธรรม มีขันติ มีความจริงใจ รักษาความลับและไว้วางใจได้

                   7.   มีความสามารถปรับตัวเข้ากับผู้อื่นได้ง่าย

                   8.   มีบุคลิกภาพดี เป็นที่เลื่อมใสศรัทธาของผู้ที่ติดต่อด้วย นักเรียนอยากเข้าใกล้และเกิดความรู้สึกไว้วางใจ

                   9.   ไวต่อความต้องการและความรู้สึกของคนอื่น สามารถเข้าใจความรู้สึกนึกคิดของผู้อื่น

                   10.  มีศิลปะในการพูด การฟัง อันจะทำให้การแนะแนวบรรลุผลตามความมุ่งหมาย

                   11.  มีสุขภาพแข็งแรงและสุขภาพจิตดี

                   12.  มีอารมณ์มั่นคงและมีอารมณ์ขัน

                   13.  มีใจกว้างยอมรับความคิดเห็นของผู้อื่น

                   14.  มีความเชื่อมั่นในตนเองและมีความสุขุมรอบคอบ

คุณลักษณะ 7 ด้าน

                   1.   บุคลิกลักษณะ

                         บุคลิกลักษณะที่สำคัญของครูจิตฯ แนะแนว

                                -    สุภาพ อ่อนโยน

                                -    มีความพร้อม และกระตือรือร้นที่จะช่วยเหลือนักเรียน

                                -    มีความมั่นคงทางอารมณ์

                                -    ใจกว้าง เปิดรับข้อมูลจากนักเรียน รับฟังความคิดเห็น

                                -    แก้ปัญหาเฉพาะหน้าได้ดี

                                -    มีความเชื่อมั่นในตนเอง สุขุม ละเอียดรอบคอบ

                                -    บุคลิกภาพดี ผู้อื่นรู้สึกอยากใกล้ ไว้วางใจ

                   2.   ด้านมนุษยสัมพันธ์

                         คุณลักษณะด้านมนุษยสัมพันธ์

                                -    มีความเป็นกันเอง

                                -    ร่วมงานกับผู้อื่นได้เป็นอย่างดี

                                -    เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่

                                -    ให้เกียรติและยอมรับผู้อื่น

                                -    เข้าใจ เอื้ออาทร เห็นอกเห็นใจ

                                -    ปรับตัวเข้ากับผู้อื่นได้เป็นอย่างดี

                                -    ไวต่อความต้องการและความรู้สึกของผู้อื่น

                                -    มีศิลปะการพูดและการฟัง

                   3.   ด้านความเป็นผู้นำ

                         คุณลักษณะด้านความเป็นผู้นำ

                                -    มีความเสียสละ

                                -    มีความรับผิดชอบ

                                -    มีความเป็นประชาธิปไตย

                                -    ใฝ่หาความรู้

                                -    คิดริเริ่ม

                                -    กล้าแสดงความคิดเห็น

                                -    สื่อความหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพ

                                -    ตัดสินใจได้อย่างมีประสิทธิภาพ

                   4.   ด้านคุณธรรมและความประพฤติ

                         คุณลักษณะด้านคุณธรรมและความประพฤติ

                                -    ซื่อสัตย์ สุจริต

                                -    ยุติธรรม

                                -    รักษาความลับ

                                -    มีหลักการและอุดมคติ

                                -    มีคุณธรรมและจริยธรรม

                                -    ยึดหลักความถูกต้อง

                                -    เป็นแบบอย่างที่ดีงาม

                   5.   ด้านการดำเนินชีวิต

                         คุณลักษณะด้านการดำเนินชีวิต

                                -    มีความพึงพอใจในตนเอง ครอบครัว อาชีพ

                                -    มีความรู้ความเข้าใจในงาน

                                -    เป็นผู้ทันเหตุการณ์

                                -    มีความยืดหยุ่น

                   6.   ด้านการจัดกิจกรรมแนะแนว (การสอน)

                         คุณลักษณะด้านการจัดกิจกรรมแนะแนว

                                -    รู้รายละเอียดเกี่ยวกับข้อมูลระบบการศึกษา และอาชีพ

                                -    รู้กลวิธีการแนะแนว

                                -    รู้ด้านจิตวิทยา

                                -    มีความรู้เกี่ยวกับการวิจัย และการทดลอง

                                -    รู้จรรยาบรรณ และหน้าที่ของครู

                   7.   ด้านทักษะการแนะแนว

                         คุณลักษณะด้านทักษะการแนะแนว

                                -    ทักษะในการเก็บข้อมูลรายบุคคล – การใช้เครื่องมือต่างๆ

                                -    การบริการสนเทศ – การจัดหาข่าวสาร การถ่ายทอดข่าวสาร

                                -    การให้คำปรึกษา

                                -    การจัดวางตัวบุคคล

                                -    การประเมินผล และติดตามผล

                                -    การประชาสัมพันธ์

จรรยาบรรณของครูแนะแนว

                   -     เคารพในศักดิ์ศรี และส่งเสริมสนับสนุนสวัสดิภาพของนักเรียน

                   -     สัมพันธภาพในการให้คำปรึกษา และเก็บความลับ

                   -     บันทึกต่างๆ เกี่ยวกับนักเรียนในการให้คำปรึกษาหรือ Case Study จะต้องปกปิดเอกลักษณ์

                   -     ในกรณีให้คำปรึกษา จะต้องชี้แจงให้นักเรียนทราบถึงเงื่อนไขต่างๆ

                   -     หากมีการส่งต่อผู้เชี่ยวชาญ ครูแนะแนวจะต้องพยายามหลีกเลี่ยงสภาพที่จะทำให้ผู้เชี่ยวชาญอยู่ในสภาวะขัดแย้งในใจ – ให้เป็นอิสระจากข้อผูกพันใดๆ

                   -     หากไม่สามารถให้ความช่วยเหลือได้ ควร “ส่งต่อ”

                   -     หากได้รับข้อมูลที่อาจจะก่อให้เกิดอันตรายแก่ผู้อื่น – รายงานเงื่อนไข หรือสภาพการณ์แก้ผู้มีอำนาจที่เกี่ยวข้อง โดยไม่เปิดเผยว่าได้รับข้อมูลมาจากไหน

                   -     หากมีผู้อื่นมาช่วยในการให้คำปรึกษา แล้วเกิดปัญหาที่ก่อให้เกิดอันตราย จะต้องรายงานข้อเท็จจริงต่อผู้มีอำนาจที่เกี่ยวข้องเพื่อกำหนดข้อบังคับ

เทคนิคและอุปกรณ์ที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล

                   1.   ไม่ใช่แบบทดสอบ

                   2.   ที่เป็นแบบทดสอบ

เทคนิคและอุปกรณ์ที่ไม่ใช่แบบทดสอบ

                   1.   การสังเกต

                   2.   ระเบียบพฤติการณ์

                   3.   มาตราส่วนประมาณค่า

                   4.   การสัมภาษณ์

                   5.   อัตชีวประวัติ

                   6.   บันทึกประจำวัน

                   7.   สังคมมิติ

                   8.   แบบสอบถาม

                   9.   แบบตรวจสอบ

                   10. การเยี่ยมบ้าน

                   11. การตรวจสุขภาพและระเบียนสุขภาพ

                   12. ระเบียนสะสม

                   13. การศึกษารายกรณี

                   14. การประชุมรายกรณี

การให้ข้อสนเทศนักเรียนเป็นกลุ่ม

                   -     การปฐมนิเทศ

                   -     กิจกรรมโฮมรูม

                   -     การจัดวันอาชีพ

                   -     การจัดวันวิทยาลัย

                   -     หนังสือคู่มือนักเรียน

                   -     การศึกษานอกสถานที่

                   -     กิจกรรมแนะแนว

                   -     กิจกรรมเสริมหลักสูตร

                   -     ปัจฉิมนิเทศ